"Sự chuyển giao quyền lực: Cuộc chuyển giao quyền lực của Memecoin Launchpad trên chuỗi Solana"

Trong lịch sử Pháp, khi một vị vua mới lên ngôi, sẽ có một câu tuyên bố: "Vị vua đã chết, Vị vua muôn năm." Câu nói này tiết lộ một sự thật sâu sắc về quyền lực: quyền lực không bao giờ thuộc về bất kỳ ai, nó giống như nước, luôn tìm kiếm những cái bình mới. Sự thay đổi lạnh lùng và nhanh chóng này không chỉ xảy ra trong các triều đình cổ đại mà còn diễn ra trong thế giới tiền mã hóa ngày nay.

Lĩnh vực launchpad memecoin trên Solana đang trải qua một cuộc chuyển giao quyền lực mạnh mẽ. Ông trùm một thời Pump.fun, cách đây một tháng còn nắm giữ 88% thị phần, giờ chỉ còn lại 13%. Trong khi đó, đối thủ mới Let'sBONK đã nhanh chóng nổi lên, chiếm 86% lãnh thổ. Đây không chỉ là một biểu hiện khác của sự biến động trên thị trường tiền điện tử, mà còn là một ví dụ điển hình về sự sụp đổ của một đế chế: khi bỏ qua sự chú ý, cái hào bảo vệ cuối cùng, thì bất kỳ lợi thế tiên phong nào cũng có thể biến mất chỉ trong chốc lát.

!7388151

Sự thăng trầm của đế chế Pump.fun

Để hiểu sự sụp đổ của Pump.fun, trước tiên cần hiểu nó từng mạnh mẽ như thế nào. Nền tảng này được ra mắt vào tháng 1 năm 2024, do ba người trẻ tuổi trong độ tuổi 20 sáng lập. Nó đã đảo lộn logic phát hành meme coin bằng một câu nói: "Tải lên một bức ảnh, đặt tên, nhấp vài lần, bạn có thể phát hành một đồng coin, chi phí chưa đến $2, không cần bất kỳ lập trình nào."

Điều này đáp ứng một sự thúc đẩy cơ bản để biến "vô giá trị" thành "có giá trị". Trong thế giới tiền điện tử, đây không phải là ảo tưởng, mà là một mô hình kinh doanh. Đến tháng 1 năm 2025, Pump.fun đã tạo ra hơn 458 triệu đô la doanh thu, hàng ngày cho ra mắt hàng ngàn đồng tiền mới, doanh thu cao nhất trong ngày vượt qua 7 triệu đô la.

Điều quan trọng hơn là nó đã giành được chiến trường chú ý, trở thành biểu tượng của văn hóa memecoin Solana. Trên mạng xã hội, ai muốn phát hành đồng coin, mặc định sẽ sử dụng Pump.fun. Nó không chỉ chiếm lĩnh cơ sở hạ tầng mà còn nắm giữ quyền lực văn hóa một cách vững chắc.

Tuy nhiên, bi kịch bắt đầu từ một trong những chức năng "đổi mới" nhất của nó: phát trực tiếp. Ban đầu là để cho những người phát hành đồng tiền quảng bá trước ống kính, nhưng tình hình nhanh chóng mất kiểm soát. Từ tháng 11 năm 2024, nhằm thu hút sự chú ý, một số người đã thực hiện những hành động cực đoan trong các buổi phát trực tiếp: mô phỏng tự sát, đe dọa tự tử, ngược đãi động vật, nghiêm trọng nhất là một người dùng vị thành niên cầm vũ khí đe dọa gia đình trước ống kính, chỉ để tăng giá.

Pump.fun buộc phải đóng cửa tính năng phát trực tiếp một cách khẩn cấp, nhưng danh tiếng đã bị hủy hoại. Doanh thu trong tuần đó ngay lập tức giảm 66%, dư luận phản ứng tiêu cực, và các đối thủ bắt đầu lợi dụng cơ hội. Đối mặt với doanh thu sụt giảm và áp lực cạnh tranh, Pump.fun đã đưa ra một quyết định có vẻ thông minh nhưng thực chất lại chí mạng: phát hành đồng coin ( ICO ) để tự cứu.

!7388153

ICO này về mặt kỹ thuật được coi là thành công - đã huy động được 500 triệu đô la từ hơn 10.000 ví trong vòng 12 phút, cộng với 700 triệu đô la từ đợt gọi vốn riêng. Nhưng phân tích sâu sẽ phát hiện ra vấn đề cũ tái diễn: hơn 200 ví đã đạt trần 1 triệu đô la, 340 người mua đầu tiên đã chiếm 60% tổng số. Tất cả các token được bán đều được mở khóa hoàn toàn ( không có khóa ), chỉ thiết lập thời gian hạn chế chuyển khoản từ 48 đến 72 giờ.

Giá token ban đầu đã tăng vọt 75% lên 0,007 đô la, nhưng sự nhiệt tình đã nhanh chóng giảm nhiệt. Trong vài tuần, giá đã giảm 60%, liên tục thiết lập mức thấp mới, thể hiện xu hướng "cái chết xoáy" điển hình. Kinh tế học token cũng rất quyết liệt, chỉ 33% được phân bổ cho công chúng và đầu tư riêng, 67% còn lại nằm trong tay dự án, và thời gian phân bổ không rõ ràng. Trong 33% này, 18% được dành riêng cho phần đầu tư riêng của các nhà đầu tư tổ chức.

Mặc dù người dùng đã tạo ra gần 750 triệu đô la cho nền tảng, nhưng không có bất kỳ phần thưởng cộng đồng tức thì nào; đồng thời, các nhà đầu tư tư nhân đã bán ra 160 triệu đô la token trên sàn giao dịch, tạo ra áp lực bán lớn.

Cọng rơm cuối cùng đè bẹp lạc đà là việc đồng sáng lập công khai tuyên bố rằng airdrop đã được cam kết lâu dài "sẽ không xảy ra trong tương lai gần". Trong vài tháng qua, dự án này luôn ám chỉ rằng phần thưởng sắp phát sẽ "hào phóng hơn bất kỳ ai trong ngành", tạo ra kỳ vọng lớn trên thị trường. Và vào thời điểm niềm tin của cộng đồng đang yếu nhất, họ lại tuyên bố hủy bỏ airdrop. Giá token đã sụt giảm 15% trong vòng 24 giờ.

Sự trỗi dậy của Let'sBONK

Khi Pump.fun liên tục gặp rắc rối, Let'sBONK đang âm thầm xây dựng mọi thứ mà đối thủ thiếu: tính minh bạch, định hướng cộng đồng và giao tiếp rõ ràng.

Hiện tại, doanh thu hàng ngày của Let'sBONK đã đạt 1,3 triệu USD, gấp 5 lần 125,4 triệu USD của Pump.fun(. Tính theo năm, doanh thu của Let'sBONK trong một tháng cao tới 434,92 triệu USD, trong khi Pump.fun là 267,25 triệu USD.

!7388154

Từ mức gần như bằng không vào tháng Năm, đến tháng Bảy ổn định vượt qua doanh thu hàng ngày một triệu đô la, doanh thu của Let'sBONK đã tăng trưởng ổn định. Trong khi đó, doanh thu của Pump.fun đã từ đỉnh điểm hơn 7 triệu đô la vào tháng Một giảm mạnh, quay trở lại mức của tháng Chín năm 2024.

Kể từ sau ICO, giá trị vốn hóa thị trường của token PUMP đã giảm 60%, trong khi BONK thì tương đối ổn định, với giá trị vốn hóa thị trường duy trì ở mức 2.1 tỷ USD. Let'sBONK sẽ sử dụng 1% doanh thu hàng tuần để mua lại BONK, hỗ trợ cho token sinh thái đã có nền tảng này trước khi nền tảng ra đời.

Kinh tế chú ý

Pump.fun từng chiếm ưu thế nhờ hiệu ứng mạng - các nhà phát triển phát hành coin ở đó vì các trader ở đó; các trader ở đó vì những memecoin hot nhất đều ra mắt ở đó. Chiếc bánh đà này càng quay càng nhanh, dường như không thể ngăn cản.

Nhưng sự chú ý thì mong manh. Nó không giống như một bức tường thành của doanh nghiệp truyền thống - lợi thế quy mô, chi phí chuyển đổi, rào cản quy định - chỉ cần lòng tin một khi sụp đổ, tâm lý người dùng sẽ ngay lập tức tan vỡ. Một sự cố trực tiếp đã khiến người dùng có lý do để thử nghiệm nền tảng thay thế. Let'sBONK ngay lập tức trở thành lựa chọn "sạch", một nền tảng không có gánh nặng lịch sử.

Điều này giống như năm nào một nền tảng xã hội thua một nền tảng xã hội khác. Nền tảng trước có tính năng và quy mô, nhưng lại thua cuộc trong câu chuyện văn hóa. Nền tảng sau trở thành "nền tảng người dùng thực" trong khi nền tảng trước trở thành biểu tượng của thông tin rác, giao diện lộn xộn và bị gạt ra ngoài lề. Nhận ra cuộc khủng hoảng sinh tử, Pump.fun đã phát động một cuộc chiến phản công gần như tuyệt vọng.

Đầu tiên, họ đã nâng tỷ lệ mua lại token từ 25% doanh thu hàng ngày lên 100%. Mặc dù điều này có nghĩa là hàng ngày có khoảng 254.000 USD được sử dụng để mua lại, cao hơn nhiều so với tỷ lệ mua lại 13.000 USD hàng ngày của Let'sBONK chỉ 1%, nhưng cũng đại diện cho việc Pump.fun đã mang toàn bộ doanh thu đi mua lại, chứ không phải để phát triển nền tảng.

Thứ hai, họ đã phát động một chương trình khuyến khích kéo dài 30 ngày, thưởng PUMP token dựa trên hoạt động giao dịch. Nhưng phản hồi ban đầu cho thấy, chiến lược này không đảo ngược được tình hình cạnh tranh.

Vấn đề không phải ở cấp độ chiến thuật, mà là ở cấp độ chiến lược. Dù có bao nhiêu chương trình mua lại hoặc khuyến khích, cũng không thể lấy lại niềm tin đã mất, cũng không thể thu hút lại sự chú ý của người dùng đã chuyển đi.

Cơ chế thưởng của Pump.fun chỉ xoay quanh khối lượng giao dịch, trong khi Let'sBONK đã xây dựng một hệ thống thưởng sinh thái thực sự gắn bó với lợi ích của người dùng.

!7388155

Chương trình thưởng BONK cho phép người dùng khóa tài sản từ 6 đến 12 tháng, nhận được phần chia doanh thu của hệ sinh thái sản phẩm theo tỷ lệ. Thời gian khóa càng dài, hệ số càng cao. Sản phẩm hoạt động càng tốt, người dùng nhận được nhiều lợi nhuận hơn. Đây không phải là "chi tiền để người khác giao dịch", mà là "trả tiền để người dùng cùng xây dựng".

Người dùng ) bao gồm bên dự án ( có thể nhận được "Điểm Bonk" thông qua giao dịch, mua sắm hoặc phát hành token. Những điểm này dự kiến có thể đổi lấy hàng hóa hoặc quyền lợi trong tương lai, nhằm thúc đẩy sự tham gia tích cực hơn. Trải nghiệm phát triển mang tính trò chơi khiến người dùng cảm thấy họ đang tham gia vào một sứ mệnh lớn hơn.

Khi Pump.fun còn đang dò dẫm cho ICO và việc airdrop thất hứa, Let'sBONK đã cung cấp cho người dùng cốt lõi một hệ thống thưởng có cấu trúc. Trong thế giới tiền điện tử, vốn sẽ luôn chảy về những cơ chế khuyến khích tốt hơn.

Bức tranh lớn hơn

Trong các ngành công nghiệp truyền thống, các nhà lãnh đạo thị trường thường có thể ngồi vững trên ngai vàng hàng chục năm. Một nhà sản xuất ô tô đã thống trị ngành sản xuất ô tô suốt nửa thế kỷ, một công ty công nghệ đã nắm giữ thị trường máy tính doanh nghiệp gần như cũng lâu như vậy. Trong thị trường kỹ thuật số, chi phí chuyển đổi của người dùng gần như bằng không, vị thế thống trị có thể tan biến chỉ trong vài tháng.

!7388156

Có điều tra tiết lộ, người đồng sáng lập Pump.fun đã tham gia vào trò lừa đảo "thổi giá xả hàng" vào năm 2017 - chính là hành vi mà Pump.fun tuyên bố sẽ loại bỏ. Trong một ngành công nghiệp dựa trên sự tin tưởng và meme, sự sụp đổ của uy tín đồng nghĩa với cuộc khủng hoảng sinh tồn.

Sự thành công của Let'sBONK không phải vì họ xây dựng một sản phẩm tốt hơn về cơ bản, mà vì họ đã thâm nhập vào thị trường vào thời điểm uy tín của Pump.fun yếu nhất. Trong nền kinh tế chú ý, thời điểm thường quan trọng hơn công nghệ.

Logic của người thắng trong hiệu ứng mạng bắt đầu đảo ngược. Một khi người dùng bắt đầu chuyển sang Let'sBONK, thì bánh đà đã giúp Pump.fun nổi lên cũng bắt đầu đảo ngược. Các nhà phát triển theo chân các nhà giao dịch, các nhà giao dịch đuổi theo những dự án hot nhất, tốc độ giảm sút của nền tảng cũng theo đó mà tăng tốc.

!7388157

Pump.fun còn cơ hội phục hồi không? Mặc dù thị phần đã giảm mạnh, nhưng nó vẫn chưa đến mức phải rời khỏi.

Họ thực sự có một số lợi thế: 1,2 tỷ USD vốn tài trợ đã mang lại cho họ thời gian, cũng như cho họ vốn để thử nghiệm và vượt qua đối thủ. Nền tảng của họ đã từng hỗ trợ hàng trăm ngàn lần phát hành dự án mà không bị sập - điều này đặc biệt quan trọng trong một môi trường mà các nền tảng mới khác dễ dàng thất bại dưới áp lực cao. Ngay cả khi thị phần giảm, họ vẫn có doanh thu hàng ngày vượt quá 250.000 USD, tương đương gần 100 triệu USD mỗi năm, cộng với dự trữ vốn khổng lồ, nền tảng vẫn còn.

Họ là những người tiên phong trong thể loại này. Việc biến việc phát hành token từ lập trình thành thao tác chỉ cần vài cú nhấp chuột đã mang lại cho họ sự nhận diện thương hiệu lâu dài. Lợi thế ra mắt không phải là điều có thể dễ dàng bỏ qua.

Những động thái gần đây cũng cho thấy họ không từ bỏ: Pump.fun 2.0 đã bổ sung cập nhật dữ liệu theo thời gian thực và giao dịch một chạm; tỷ lệ mua lại tăng lên 100%; ra mắt phần thưởng cho người dùng. Đây không phải là tư thế đầu hàng, mà là phản công.

Tình huống có khả năng xảy ra nhất không phải là sự sụp đổ hoàn toàn, mà là sự phân mảnh của thị trường. Trong lĩnh vực tiền điện tử, rất ít khi xuất hiện những kẻ độc quyền vĩnh viễn. Điều có khả năng hơn là Let'sBONK trở thành nền tảng chính, chiếm ưu thế về số lượng phát hành và doanh thu, trong khi Pump.fun chuyển mình thành nền tảng phân khúc với người dùng trung thành, chiếm vị trí nhờ giao diện, chức năng hoặc hệ sinh thái.

!7388158

Nhưng để thực sự lật ngược tình thế, Pump.fun không chỉ cần giải quyết các vấn đề kỹ thuật hay dựa vào việc cho tiền để giữ chân người dùng, mà còn phải tái xây dựng lòng tin và chiếm lại vị thế văn hóa. Điều này có nghĩa là phải thực hiện một cấu trúc kinh tế token minh bạch, tập trung vào cộng đồng, thậm chí có thể cần thay thế hoàn toàn ban lãnh đạo để hoàn toàn thoát khỏi những tranh cãi trong quá khứ.

Triều đình Pháp từ lâu đã hiểu một nguyên lý: khi một vị vua mất đi tính hợp pháp, dù có nhiều vàng bạc và nghi lễ cũng không thể lấy lại được sự tôn nghiêm. Chỉ có người trị vì mới có thể giành được sự tôn trọng của những người đã cũ. Đôi khi, để vương quốc tiếp tục tồn tại, vương miện phải được truyền cho người mới.

!7388159