Toàn cầu hóa tập trung của cải đang ngày càng gia tăng. Hiện tại, Mỹ thể hiện rõ mô hình kinh tế dạng K: một bên là nhóm người có giá trị tài sản liên tục tăng, khả năng tiêu dùng vượt trội, bên kia là áp lực sinh tồn của tầng lớp trung lưu.

Dữ liệu là minh chứng rõ ràng nhất. Tỷ lệ tiêu dùng của 10% hộ gia đình giàu có nhất đã tăng lên 49,7% tổng tiêu dùng quốc gia, đạt mức cao nhất trong gần bốn thập kỷ. Cụ thể, tỷ lệ tăng giá trị hàng năm của các chủ sở hữu bất động sản và cổ phiếu đạt 40%, mức lương của một số ngành nghề cao cấp tăng vọt 45%, những tăng trưởng này trực tiếp chuyển thành các khoản mua sắm tài sản cao cấp như máy bay riêng, biệt thự xa xỉ. Một số doanh nhân có giá trị tài sản vượt qua mức 7000 tỷ USD, tốc độ tăng trưởng của cải đã vượt xa chu kỳ tăng trưởng kinh tế truyền thống.

Ngược lại, tình cảnh của tầng lớp trung và thấp lại rất đáng lo ngại. Chi phí sinh hoạt vẫn ở mức cao – một lần dịch vụ y tế có thể tiêu tốn hàng nghìn đô la, giáo dục, nhà ở, y tế tạo thành ba điểm áp lực lớn. Nhiều người dù có việc làm vẫn không thể duy trì mức sống tối thiểu, thậm chí đối mặt với nguy cơ vô gia cư. Sự phân hóa này không chỉ là chênh lệch thu nhập, mà còn là sự khác biệt trong cơ chế tăng giá trị tài sản: người có tài sản thông qua cổ phiếu, bất động sản để nhân đôi của cải, trong khi người không có tài sản buộc phải vật lộn trong ngành dịch vụ, các công việc thấp cấp.

Cực đoan của cấu trúc kinh tế này đáng để suy nghĩ. Khi tiêu dùng và tăng trưởng tài sản tập trung quá nhiều vào số ít người, hiệu quả luân chuyển của toàn bộ hệ thống kinh tế sẽ giảm sút. Khả năng mua sắm của đa số bị hạn chế, từ đó hạn chế không gian phát triển của nhóm thu nhập trung bình. Có thể đây chính là lý do ngày càng nhiều người trên toàn cầu quan tâm đến vấn đề phân phối của cải – không chỉ là vấn đề công bằng xã hội, mà còn là vấn đề bền vững kinh tế.