Gần đây, kế hoạch áp dụng thuế cấp hai đối với Nga, thoạt nhìn có vẻ cứng rắn, nhưng thực tế lại ẩn chứa nhiều mâu thuẫn và tính toán chiến lược. Xét từ ba khía cạnh khả năng thực hiện, sự kháng cự thực tế và ảnh hưởng tiềm tàng, biện pháp trừng phạt này đang đối mặt với nhiều thách thức.

Đầu tiên, từ góc độ khả thi, biện pháp này trên giấy tờ có vẻ cứng rắn, nhưng trong thực tế gần như không thể thực hiện toàn diện. Ý định chiến lược của Hoa Kỳ là buộc các nước mua lớn như Trung Quốc, Ấn Độ phải lựa chọn giữa việc mua năng lượng của Nga và gia nhập hệ thống đô la Mỹ cũng như thị trường Âu-Mỹ. Tuy nhiên, trong Liên minh Châu Âu, cần có sự đồng thuận của 27 quốc gia thành viên để thực hiện các biện pháp trừng phạt thứ cấp, điều này thực tế rất khó đạt được.

Thứ hai, biện pháp này phải đối mặt với ba loại sự kháng cự: kinh tế, chính trị và ngoại giao. Về mặt kinh tế, lượng khí tự nhiên hóa lỏng của Nga mà các quốc gia như Pháp, Bỉ, Tây Ban Nha và Hà Lan nhập khẩu chiếm gần 97% tổng lượng của EU, khó có thể tìm ra giải pháp thay thế hoàn toàn trong thời gian ngắn. Nếu đột ngột ngừng cung cấp, sẽ gây ra cú sốc nghiêm trọng cho các ngành điện lực, công nghiệp và hóa chất, dẫn đến sự phản đối của người dân và lạm phát tăng vọt.

Về mặt chính trị, trong Liên minh Châu Âu có sự chia rẽ nghiêm trọng về ý kiến. Hungary đã nhiều lần phủ quyết các kế hoạch trừng phạt mới đối với Nga, trong khi Pháp, Đức và các quốc gia khác tuy bề ngoài ủng hộ Ukraine nhưng đang phải đối mặt với áp lực chính trị trong nước lớn, không muốn mạo hiểm làm gia tăng khủng hoảng năng lượng.

Trên phương diện ngoại giao, Liên minh Châu Âu đang tìm kiếm việc ký kết hiệp định thương mại với Ấn Độ, đồng thời cần duy trì hợp tác chuỗi cung ứng với Trung Quốc. Nếu theo sau Mỹ thực hiện các biện pháp trừng phạt thứ cấp toàn diện, sẽ gây thiệt hại nghiêm trọng đến quan hệ kinh tế và thương mại của Liên minh Châu Âu với các quốc gia châu Á.

Tóm lại, mặc dù Mỹ có thể đơn phương tuyên bố thực hiện thuế quan cấp hai, nhưng EU khó có thể phối hợp toàn diện, dẫn đến việc thực thi thực tế bị giảm sút. Biện pháp trừng phạt này giống như một trò chơi quốc tế phức tạp, các bên đều đang cân nhắc lợi ích và cố gắng tìm ra điểm cân bằng giữa việc bảo vệ lợi ích của mình và gây áp lực lên Nga.

Trong trường hợp này, chúng ta có thể dự đoán rằng, ngay cả khi kế hoạch thuế thứ cấp cuối cùng được ban hành, hiệu quả thực tế của nó có thể không đạt kỳ vọng. Cộng đồng quốc tế cần một phương pháp cẩn trọng và linh hoạt hơn để đối phó với những thách thức địa chính trị hiện tại, đồng thời cần xem xét các thực tế kinh tế và lợi ích lâu dài của các quốc gia. Các chính sách trừng phạt trong tương lai có thể sẽ chú trọng hơn vào tính chính xác và tính bền vững, thay vì chỉ đơn giản áp dụng biện pháp trừng phạt toàn diện.