Sự chuyển biến lớn trong hệ thống quản lý và thuế đối với tài sản mã hóa tại Việt Nam
Trong một thời gian dài, vị trí pháp lý của Việt Nam đối với mã hóa tiền tệ vẫn còn mơ hồ, và các chính sách thuế liên quan cũng nằm trong vùng xám. Tình trạng này đã có một bước ngoặt quan trọng vào ngày 14 tháng 6 năm 2025, khi Quốc hội Việt Nam thông qua "Luật Công nghiệp công nghệ số", lần đầu tiên đưa tài sản mã hóa vào khuôn khổ pháp luật quốc gia và thực hiện quản lý phân loại, chính thức trao cho nó vị thế pháp lý. Điều này đánh dấu một bước tiến mang tính cột mốc trong quá trình quản lý tài sản mã hóa của Việt Nam.
Luật mới phân loại tài sản số thành hai loại: "tài sản ảo" và "tài sản mã hóa", đồng thời ủy quyền cho chính phủ xây dựng các quy định thực hiện cụ thể. Luật này cũng đặc biệt nhấn mạnh các yêu cầu liên quan đến an ninh mạng, chống rửa tiền và chống tài trợ khủng bố. Luật này sẽ có hiệu lực vào ngày 1 tháng 1 năm 2026, với mục tiêu cốt lõi là hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan, kết nối với các tiêu chuẩn quản lý quốc tế, hỗ trợ Việt Nam sớm thoát khỏi danh sách xám của Nhóm Hành động Tài chính (FATF).
Sự phát triển của vị thế pháp lý của tài sản mã hóa tại Việt Nam
Trước khi Luật Công nghệ số ra đời, việc xác định pháp lý đối với mã hóa tại Việt Nam vẫn ở trong trạng thái mơ hồ. Ban đầu, chính phủ Việt Nam chủ yếu tập trung vào việc hạn chế mã hóa như một phương tiện thanh toán và phát hành cảnh báo rủi ro. Vào tháng 7 năm 2017, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã cấm rõ ràng việc sử dụng bitcoin và các loại mã hóa khác như công cụ thanh toán, những người vi phạm có thể phải đối mặt với hình phạt. Vào tháng 4 năm 2018, chính phủ Việt Nam đã yêu cầu tăng cường quản lý các hoạt động liên quan đến mã hóa.
Mặc dù Bộ Tài chính đã tuyên bố vào tháng 4 năm 2016 rằng không cấm giao dịch mã hóa và định nghĩa chúng là "tài sản" và "hàng hóa", nhưng do thiếu sự hỗ trợ pháp lý rõ ràng, vị trí này vẫn còn mơ hồ trong thực thi. Theo Bộ luật Dân sự Việt Nam năm 2015, tài sản kỹ thuật số như mã hóa không thuộc vào các loại tài sản theo định nghĩa pháp lý, điều này tạo ra một khoảng trống pháp lý lớn.
Tình trạng này đã có sự thay đổi căn bản vào ngày 14 tháng 6 năm 2025. Luật Công nghiệp Công nghệ Kỹ thuật số mới được thông qua đã lần đầu tiên xác định rõ "tài sản số" trong hệ thống pháp luật Việt Nam, và phân loại nó thành "tài sản mã hóa" và "tài sản ảo". Đột phá lập pháp này chính thức xác nhận vị thế của tài sản mã hóa như tài sản hợp pháp theo luật dân sự, cung cấp cơ sở pháp lý cho cá nhân và tổ chức sở hữu và giao dịch tài sản mã hóa hợp pháp.
Sự chuyển mình của hệ thống quản lý mã hóa tại Việt Nam
Hệ thống quản lý mã hóa của Việt Nam đã trải qua sự thay đổi đáng kể từ việc phản ứng thụ động đến việc dẫn dắt chủ động. Ban đầu, Việt Nam chủ yếu áp dụng các chiến lược cấm đoán và cảnh báo rủi ro. Tuy nhiên, với sự trỗi dậy của làn sóng tiền mã hóa toàn cầu, chính phủ Việt Nam dần nhận ra tiềm năng của nền kinh tế mã hóa.
Vào tháng 5 năm 2020, chính phủ Việt Nam bắt đầu khám phá ứng dụng của công nghệ blockchain trong mã hóa tiền tệ. Năm 2022, Hiệp hội Blockchain Việt Nam được thành lập, trở thành thực thể pháp lý đầu tiên tại quốc gia này chuyên về tài sản mã hóa. Cùng năm, Việt Nam đã thông qua luật chống rửa tiền, yêu cầu các tổ chức dịch vụ thanh toán thực hiện các biện pháp nhận biết khách hàng.
Năm 2024, thái độ của chính phủ Việt Nam ngày càng mềm mỏng hơn. Chính phủ đã chỉ đạo soạn thảo khung pháp lý cho tài sản ảo và công bố "Chiến lược quốc gia về phát triển và ứng dụng công nghệ blockchain tại Việt Nam đến năm 2025", trong đó xác định blockchain là trụ cột chính của chuyển đổi số.
Luật Công nghiệp Công nghệ Số được thông qua vào tháng 6 năm 2025 đánh dấu giai đoạn mới trong việc quản lý mã hóa tại Việt Nam. Luật này không chỉ làm rõ phân loại tài sản số mà còn giới thiệu hệ thống cấp phép, đồng thời cung cấp các biện pháp khuyến khích cho các công nghệ mới nổi như trí tuệ nhân tạo và chất bán dẫn, thể hiện quyết tâm của chính phủ trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế số rộng rãi hơn.
Sự phát triển của chính sách thuế tiền mã hóa tại Việt Nam
Sự phát triển chính sách thuế đối với mã hóa tại Việt Nam cơ bản đồng bộ với chính sách quản lý của nó. Ban đầu, do sự mơ hồ trong định vị pháp lý, việc đánh thuế đối với mã hóa là không thực tế. Tuy nhiên, với quy mô giao dịch mã hóa tăng nhanh, chính phủ bắt đầu nhìn nhận nghiêm túc về vị thế pháp lý và vấn đề thuế của nó.
Trong một thời gian dài, giao dịch mã hóa ở Việt Nam nằm trong vùng mờ về thuế. Mặc dù Bộ Tài chính vào năm 2016 đã định nghĩa mã hóa là "tài sản" và "hàng hóa", nhưng không quy định rõ ràng về thuế. Năm 2017, Ngân hàng Nhà nước đã phủ nhận vị thế của mã hóa như một phương tiện thanh toán, càng làm tăng thêm sự không chắc chắn về pháp lý. Tình trạng này đã khiến Việt Nam trở thành "thiên đường trốn thuế" trong lĩnh vực mã hóa, thu hút một lượng lớn nhà đầu tư, nhưng cũng gây ra một khoảng cách lớn về thu ngân sách cho chính phủ.
Việc thông qua "Luật Công nghệ số" đã đặt nền tảng pháp lý cho việc đánh thuế tiền mã hóa trong tương lai. Bộ Tài chính đang xây dựng kế hoạch thí điểm phát hành và giao dịch tiền mã hóa, đánh giá khả năng áp dụng thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân đối với giao dịch tài sản mã hóa.
Về tỷ lệ thuế cụ thể, hiện có nhiều đề xuất khác nhau. Có đề xuất bắt chước giao dịch cổ phiếu, áp dụng thuế giao dịch 0,1% cho giao dịch mã hóa. Nếu mã hóa được phân loại là tài sản đầu tư, lợi nhuận giao dịch của nó có thể bị đánh thuế lãi vốn như cổ phiếu hoặc bất động sản. Đối với các doanh nghiệp tham gia giao dịch mã hóa, có thể cần phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp 20%. Cũng có đề xuất đánh thuế thu nhập cá nhân 5-10% trên lợi nhuận của token không thể thay thế, đánh thuế 1-5% phí rút tiền trên lợi nhuận của nhà đầu tư nước ngoài, và xem xét việc cung cấp ưu đãi thuế cho các sàn giao dịch thí điểm.
Triển vọng chính sách mã hóa tiền tệ Việt Nam
Chính sách tài sản mã hóa tương lai của Việt Nam dự kiến sẽ tiếp tục thể hiện đặc điểm "bao gồm và thận trọng". Cụ thể có thể thể hiện ở một số khía cạnh sau:
Nhiều quy định quản lý hơn sẽ được ban hành và thực thi. Dự kiến sẽ có thêm nhiều quy định bổ sung làm rõ yêu cầu cấp phép, tiêu chuẩn hoạt động và các biện pháp bảo vệ người tiêu dùng đối với nhà cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa. Cơ chế sandbox quản lý sẽ tiếp tục phát huy tác dụng, cung cấp môi trường thử nghiệm có kiểm soát cho các mô hình kinh doanh và công nghệ mới.
Khung thuế sẽ dần được hoàn thiện và thực thi. Bộ Tài chính có thể sẽ tăng tốc ban hành các quy định thuế cụ thể, làm rõ cách thức đánh thuế, tỷ lệ thuế và quy trình quản lý các loại hoạt động mã hóa. Kinh nghiệm từ hệ thống thuế của các nền tảng thương mại điện tử có thể được áp dụng cho các nền tảng giao dịch mã hóa.
Tài sản kỹ thuật số và hệ thống tài chính truyền thống sẽ dần dần hòa nhập. Chính phủ có thể thúc đẩy sự phát triển của ngân hàng mã hóa, sàn giao dịch mã hóa quốc gia và stablecoin để xây dựng cơ sở hạ tầng tài chính hiện đại hơn.
Việt Nam có triển vọng trở thành mô hình "đổi mới tuân thủ" của nền kinh tế mã hóa Đông Nam Á. Cơ sở người dùng mã hóa khổng lồ, chiến lược phát triển kinh tế số rõ ràng, cũng như khung pháp lý và thí điểm thuế mới nhất đều cho thấy Việt Nam đang chuyển mình từ "vùng xám" sang "quy định rõ ràng". Sự chuyển mình này có thể cung cấp bài học cho các thị trường mới nổi và các quốc gia đang phát triển khác, cho thấy cách thức xây dựng dần dần một hệ thống quản lý và thuế tài sản mã hóa vững chắc mà không làm ngưng trệ đổi mới.
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
7 thích
Phần thưởng
7
5
Chia sẻ
Bình luận
0/400
DeFiVeteran
· 08-02 13:59
Đáng lẽ phải quản lý từ lâu rồi!
Xem bản gốcTrả lời0
blocksnark
· 08-02 13:59
Blockchain thời sự bình luận Châm biếm nhà trị liệu Web3 mãi mãi trong gấu
Việt Nam thông qua luật mới, lần đầu tiên xác lập vị thế hợp pháp của mã hóa tài sản và hoàn thiện hệ thống quản lý thuế.
Sự chuyển biến lớn trong hệ thống quản lý và thuế đối với tài sản mã hóa tại Việt Nam
Trong một thời gian dài, vị trí pháp lý của Việt Nam đối với mã hóa tiền tệ vẫn còn mơ hồ, và các chính sách thuế liên quan cũng nằm trong vùng xám. Tình trạng này đã có một bước ngoặt quan trọng vào ngày 14 tháng 6 năm 2025, khi Quốc hội Việt Nam thông qua "Luật Công nghiệp công nghệ số", lần đầu tiên đưa tài sản mã hóa vào khuôn khổ pháp luật quốc gia và thực hiện quản lý phân loại, chính thức trao cho nó vị thế pháp lý. Điều này đánh dấu một bước tiến mang tính cột mốc trong quá trình quản lý tài sản mã hóa của Việt Nam.
Luật mới phân loại tài sản số thành hai loại: "tài sản ảo" và "tài sản mã hóa", đồng thời ủy quyền cho chính phủ xây dựng các quy định thực hiện cụ thể. Luật này cũng đặc biệt nhấn mạnh các yêu cầu liên quan đến an ninh mạng, chống rửa tiền và chống tài trợ khủng bố. Luật này sẽ có hiệu lực vào ngày 1 tháng 1 năm 2026, với mục tiêu cốt lõi là hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan, kết nối với các tiêu chuẩn quản lý quốc tế, hỗ trợ Việt Nam sớm thoát khỏi danh sách xám của Nhóm Hành động Tài chính (FATF).
Sự phát triển của vị thế pháp lý của tài sản mã hóa tại Việt Nam
Trước khi Luật Công nghệ số ra đời, việc xác định pháp lý đối với mã hóa tại Việt Nam vẫn ở trong trạng thái mơ hồ. Ban đầu, chính phủ Việt Nam chủ yếu tập trung vào việc hạn chế mã hóa như một phương tiện thanh toán và phát hành cảnh báo rủi ro. Vào tháng 7 năm 2017, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã cấm rõ ràng việc sử dụng bitcoin và các loại mã hóa khác như công cụ thanh toán, những người vi phạm có thể phải đối mặt với hình phạt. Vào tháng 4 năm 2018, chính phủ Việt Nam đã yêu cầu tăng cường quản lý các hoạt động liên quan đến mã hóa.
Mặc dù Bộ Tài chính đã tuyên bố vào tháng 4 năm 2016 rằng không cấm giao dịch mã hóa và định nghĩa chúng là "tài sản" và "hàng hóa", nhưng do thiếu sự hỗ trợ pháp lý rõ ràng, vị trí này vẫn còn mơ hồ trong thực thi. Theo Bộ luật Dân sự Việt Nam năm 2015, tài sản kỹ thuật số như mã hóa không thuộc vào các loại tài sản theo định nghĩa pháp lý, điều này tạo ra một khoảng trống pháp lý lớn.
Tình trạng này đã có sự thay đổi căn bản vào ngày 14 tháng 6 năm 2025. Luật Công nghiệp Công nghệ Kỹ thuật số mới được thông qua đã lần đầu tiên xác định rõ "tài sản số" trong hệ thống pháp luật Việt Nam, và phân loại nó thành "tài sản mã hóa" và "tài sản ảo". Đột phá lập pháp này chính thức xác nhận vị thế của tài sản mã hóa như tài sản hợp pháp theo luật dân sự, cung cấp cơ sở pháp lý cho cá nhân và tổ chức sở hữu và giao dịch tài sản mã hóa hợp pháp.
Sự chuyển mình của hệ thống quản lý mã hóa tại Việt Nam
Hệ thống quản lý mã hóa của Việt Nam đã trải qua sự thay đổi đáng kể từ việc phản ứng thụ động đến việc dẫn dắt chủ động. Ban đầu, Việt Nam chủ yếu áp dụng các chiến lược cấm đoán và cảnh báo rủi ro. Tuy nhiên, với sự trỗi dậy của làn sóng tiền mã hóa toàn cầu, chính phủ Việt Nam dần nhận ra tiềm năng của nền kinh tế mã hóa.
Vào tháng 5 năm 2020, chính phủ Việt Nam bắt đầu khám phá ứng dụng của công nghệ blockchain trong mã hóa tiền tệ. Năm 2022, Hiệp hội Blockchain Việt Nam được thành lập, trở thành thực thể pháp lý đầu tiên tại quốc gia này chuyên về tài sản mã hóa. Cùng năm, Việt Nam đã thông qua luật chống rửa tiền, yêu cầu các tổ chức dịch vụ thanh toán thực hiện các biện pháp nhận biết khách hàng.
Năm 2024, thái độ của chính phủ Việt Nam ngày càng mềm mỏng hơn. Chính phủ đã chỉ đạo soạn thảo khung pháp lý cho tài sản ảo và công bố "Chiến lược quốc gia về phát triển và ứng dụng công nghệ blockchain tại Việt Nam đến năm 2025", trong đó xác định blockchain là trụ cột chính của chuyển đổi số.
Luật Công nghiệp Công nghệ Số được thông qua vào tháng 6 năm 2025 đánh dấu giai đoạn mới trong việc quản lý mã hóa tại Việt Nam. Luật này không chỉ làm rõ phân loại tài sản số mà còn giới thiệu hệ thống cấp phép, đồng thời cung cấp các biện pháp khuyến khích cho các công nghệ mới nổi như trí tuệ nhân tạo và chất bán dẫn, thể hiện quyết tâm của chính phủ trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế số rộng rãi hơn.
Sự phát triển của chính sách thuế tiền mã hóa tại Việt Nam
Sự phát triển chính sách thuế đối với mã hóa tại Việt Nam cơ bản đồng bộ với chính sách quản lý của nó. Ban đầu, do sự mơ hồ trong định vị pháp lý, việc đánh thuế đối với mã hóa là không thực tế. Tuy nhiên, với quy mô giao dịch mã hóa tăng nhanh, chính phủ bắt đầu nhìn nhận nghiêm túc về vị thế pháp lý và vấn đề thuế của nó.
Trong một thời gian dài, giao dịch mã hóa ở Việt Nam nằm trong vùng mờ về thuế. Mặc dù Bộ Tài chính vào năm 2016 đã định nghĩa mã hóa là "tài sản" và "hàng hóa", nhưng không quy định rõ ràng về thuế. Năm 2017, Ngân hàng Nhà nước đã phủ nhận vị thế của mã hóa như một phương tiện thanh toán, càng làm tăng thêm sự không chắc chắn về pháp lý. Tình trạng này đã khiến Việt Nam trở thành "thiên đường trốn thuế" trong lĩnh vực mã hóa, thu hút một lượng lớn nhà đầu tư, nhưng cũng gây ra một khoảng cách lớn về thu ngân sách cho chính phủ.
Việc thông qua "Luật Công nghệ số" đã đặt nền tảng pháp lý cho việc đánh thuế tiền mã hóa trong tương lai. Bộ Tài chính đang xây dựng kế hoạch thí điểm phát hành và giao dịch tiền mã hóa, đánh giá khả năng áp dụng thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân đối với giao dịch tài sản mã hóa.
Về tỷ lệ thuế cụ thể, hiện có nhiều đề xuất khác nhau. Có đề xuất bắt chước giao dịch cổ phiếu, áp dụng thuế giao dịch 0,1% cho giao dịch mã hóa. Nếu mã hóa được phân loại là tài sản đầu tư, lợi nhuận giao dịch của nó có thể bị đánh thuế lãi vốn như cổ phiếu hoặc bất động sản. Đối với các doanh nghiệp tham gia giao dịch mã hóa, có thể cần phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp 20%. Cũng có đề xuất đánh thuế thu nhập cá nhân 5-10% trên lợi nhuận của token không thể thay thế, đánh thuế 1-5% phí rút tiền trên lợi nhuận của nhà đầu tư nước ngoài, và xem xét việc cung cấp ưu đãi thuế cho các sàn giao dịch thí điểm.
Triển vọng chính sách mã hóa tiền tệ Việt Nam
Chính sách tài sản mã hóa tương lai của Việt Nam dự kiến sẽ tiếp tục thể hiện đặc điểm "bao gồm và thận trọng". Cụ thể có thể thể hiện ở một số khía cạnh sau:
Nhiều quy định quản lý hơn sẽ được ban hành và thực thi. Dự kiến sẽ có thêm nhiều quy định bổ sung làm rõ yêu cầu cấp phép, tiêu chuẩn hoạt động và các biện pháp bảo vệ người tiêu dùng đối với nhà cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa. Cơ chế sandbox quản lý sẽ tiếp tục phát huy tác dụng, cung cấp môi trường thử nghiệm có kiểm soát cho các mô hình kinh doanh và công nghệ mới.
Khung thuế sẽ dần được hoàn thiện và thực thi. Bộ Tài chính có thể sẽ tăng tốc ban hành các quy định thuế cụ thể, làm rõ cách thức đánh thuế, tỷ lệ thuế và quy trình quản lý các loại hoạt động mã hóa. Kinh nghiệm từ hệ thống thuế của các nền tảng thương mại điện tử có thể được áp dụng cho các nền tảng giao dịch mã hóa.
Tài sản kỹ thuật số và hệ thống tài chính truyền thống sẽ dần dần hòa nhập. Chính phủ có thể thúc đẩy sự phát triển của ngân hàng mã hóa, sàn giao dịch mã hóa quốc gia và stablecoin để xây dựng cơ sở hạ tầng tài chính hiện đại hơn.
Việt Nam có triển vọng trở thành mô hình "đổi mới tuân thủ" của nền kinh tế mã hóa Đông Nam Á. Cơ sở người dùng mã hóa khổng lồ, chiến lược phát triển kinh tế số rõ ràng, cũng như khung pháp lý và thí điểm thuế mới nhất đều cho thấy Việt Nam đang chuyển mình từ "vùng xám" sang "quy định rõ ràng". Sự chuyển mình này có thể cung cấp bài học cho các thị trường mới nổi và các quốc gia đang phát triển khác, cho thấy cách thức xây dựng dần dần một hệ thống quản lý và thuế tài sản mã hóa vững chắc mà không làm ngưng trệ đổi mới.