Thảo luận về vấn đề đánh giá giá trong việc xử lý tư pháp tiền ảo

Một, Giới thiệu

Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ blockchain và tiền ảo, sự ứng dụng của nó trên toàn cầu ngày càng rộng rãi. Tuy nhiên, tính ẩn danh, khả năng chuyển đổi dễ dàng và đặc tính phi tập trung của tiền ảo cũng khiến nó trở thành công cụ cho một số hoạt động bất hợp pháp. Số lượng vụ án hình sự liên quan đến tiền ảo mà nước ta xử lý mỗi năm đang tăng lên, từ đó gây ra sự quan tâm đến vấn đề xử lý tư pháp liên quan đến tiền ảo.

Trong thực tiễn tư pháp, việc có cần thiết phải tiến hành đánh giá giá trị của các Tiền ảo liên quan đến vụ án hay không đã trở thành tâm điểm tranh cãi. Đánh giá giá trị giúp làm rõ giá trị của Tiền ảo, thuận tiện cho việc xử lý sau này; nhưng đồng thời, do sự biến động mạnh của thị trường, thiếu tiêu chuẩn thống nhất và các lý do khác, quá trình đánh giá có thể gây ra tranh cãi. Bài viết này sẽ xoay quanh sự cần thiết của việc đánh giá giá trong xử lý tư pháp các Tiền ảo, phân tích tình trạng và thách thức của nó.

Hai, Định nghĩa và vai trò của đánh giá giá cả

Đánh giá giá cả thường chỉ quá trình cơ quan tư pháp ủy thác cho các tổ chức bên thứ ba chuyên nghiệp xác định giá trị, phân loại thuộc tính hoặc phân tích kỹ thuật đối với tài sản liên quan đến vụ án. Mục đích là cung cấp cơ sở khoa học khách quan cho việc điều tra, truy tố và xét xử vụ án, đảm bảo việc xử lý tài sản liên quan đến vụ án là hợp pháp và công bằng. Trong các vụ án hình sự truyền thống, đánh giá tư pháp thường liên quan đến việc ước tính giá trị tài sản, giám định kỹ thuật chứng cứ, v.v.

Vai trò cốt lõi của đánh giá tư pháp là đảm bảo tính công bằng của quy trình tư pháp và độ tin cậy của chứng cứ. Thông qua đánh giá của các tổ chức chuyên nghiệp, cơ quan tư pháp có thể nhận được báo cáo đánh giá có thẩm quyền, giảm bớt tính tùy tiện trong phán đoán chủ quan. Ngoài ra, đánh giá tư pháp còn cung cấp cơ sở định lượng cho việc xử lý tài sản liên quan, giúp đạt được sự minh bạch và quy chuẩn trong việc xử lý tài sản. Tuy nhiên, trong lĩnh vực tiền ảo mới nổi này, tính ứng dụng của đánh giá tư pháp đang đối mặt với những thách thức mới.

Ba, sự cần thiết của việc xử lý tư pháp và đánh giá giá cả của tiền ảo

(Một) Tình trạng xử lý tư pháp tiền ảo.

Tại nước tôi, việc xử lý tư pháp liên quan đến Tiền ảo thường do cơ quan công an dẫn dắt, bao gồm các bước như niêm phong, tạm giữ và xử lý để chuyển đổi thành tiền mặt. Tuy nhiên, do đặc thù của Tiền ảo, quá trình xử lý đối mặt với nhiều khó khăn: đầu tiên, Tiền ảo được lưu trữ trên mạng blockchain, việc niêm phong và tạm giữ cần có hỗ trợ kỹ thuật; thứ hai, giá Tiền ảo biến động mạnh, việc lựa chọn thời điểm xử lý ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả xử lý; cuối cùng, thiếu quy định xử lý thống nhất, dẫn đến sự khác biệt lớn trong thực tiễn ở các địa phương.

Trong thực tiễn tư pháp, phần lớn các vụ án hình sự liên quan đến coin sẽ tiến hành đánh giá giá trị của tiền ảo liên quan để xác định giá trị của chúng. Chẳng hạn, cơ quan tư pháp ủy thác cho các tổ chức bên thứ ba tham khảo thị trường để định giá tài sản số liên quan. Tuy nhiên, phương pháp này trong thực tiễn còn gây tranh cãi: một mặt, việc đánh giá giá cả có thể cung cấp cơ sở giá trị cho việc xử lý; mặt khác, quá trình đánh giá có thể bị nghi ngờ do sự biến động của thị trường, chất lượng của các tổ chức đánh giá, v.v.

(ii) Phân tích sự cần thiết của việc đánh giá giá cả

Từ lý thuyết, việc đánh giá giá trị của tiền ảo trong xử lý tư pháp có ý nghĩa nhất định. Đầu tiên, việc đánh giá có thể làm rõ giá trị của tiền ảo liên quan đến vụ án, cung cấp cơ sở cho việc thu hồi tài sản; thứ hai, kết quả đánh giá có thể làm tham khảo cho việc thi hành hình phạt tài sản, đảm bảo mức án phù hợp với thu nhập bất hợp pháp, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan; cuối cùng, việc đánh giá tư pháp giúp nâng cao tính minh bạch trong xử lý, tránh việc xử lý tùy tiện dẫn đến bất công trong tư pháp.

Tuy nhiên, trong khuôn khổ quy định hiện hành của nước tôi, tính cần thiết của việc đánh giá giá trị tiền ảo đáng được xem xét. Vào ngày 15 tháng 9 năm 2021, thông báo được phát hành bởi nhiều bộ ngành đã chỉ rõ rằng, tiền ảo không có vị thế pháp lý tương đương với tiền pháp định, các hoạt động giao dịch liên quan thuộc về hoạt động tài chính bất hợp pháp, cấm bất kỳ tổ chức trong nước nào cung cấp dịch vụ định giá cho giao dịch tiền ảo. Do đó, việc cung cấp dịch vụ định giá cho tiền ảo có thể bị coi là hỗ trợ gián tiếp cho giao dịch tiền ảo, có nguy cơ vi phạm các quy định quản lý.

Ngoài ra, việc đánh giá giá trị của tiền ảo trong thực tiễn gặp phải những khó khăn về tính khả thi. Đầu tiên, giá thị trường của tiền ảo biến động rất mạnh, khiến cho kết quả đánh giá có thể trở nên không hiệu lực trong thời gian ngắn; thứ hai, năng lực của các tổ chức đánh giá và tính khoa học của phương pháp đánh giá khó có thể thống nhất, dẫn đến kết quả đánh giá thiếu tính công tín; cuối cùng, trong các vụ bào chữa hình sự liên quan đến coin, báo cáo đánh giá giá có thể khó được bên bào chữa chấp nhận, thậm chí gây ra khiếu nại và tố cáo đối với các tổ chức giám định.

Tóm lại, việc đánh giá giá của tiền ảo có thể được thực hiện trong xử lý tư pháp, nhưng không phải là điều cần thiết.

Bốn, Kết luận

Mặc dù việc xử lý tư pháp tiền ảo là một vấn đề thực tiễn nhỏ, nhưng đang nhận được sự quan tâm rộng rãi từ cả lý thuyết và thực tiễn. Trong những năm gần đây, các cuộc thảo luận học thuật xung quanh quy trình xử lý, chính sách quản lý và hỗ trợ kỹ thuật ngày càng sâu sắc. Tuy nhiên, chỉ cần chính sách quản lý hiện hành không bị sửa đổi hoặc điều chỉnh, việc định giá trong xử lý tư pháp tiền ảo liên quan đến vụ án sẽ luôn khó thoát khỏi tình cảnh "gãi đúng chỗ ngứa". Tính chất đặc biệt của tiền ảo quyết định rằng nó không thể hoàn toàn áp dụng mô hình xử lý tài sản liên quan đến vụ án hình sự truyền thống.

Trong tương lai, việc thúc đẩy sự chuẩn hóa trong xử lý tư pháp tiền ảo cần nỗ lực từ nhiều phía: thứ nhất là hoàn thiện các luật pháp, quy định và chính sách quản lý liên quan, làm rõ quy trình và tiêu chuẩn xử lý; thứ hai là tăng cường hỗ trợ kỹ thuật, nâng cao khả năng của cơ quan tư pháp trong việc phong tỏa và xử lý tiền ảo; thứ ba là khám phá các mô hình xử lý phù hợp với quốc tế, học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia khác. Trước khi chính sách quản lý chưa được nới lỏng, việc đánh giá giá trị của tiền ảo mặc dù có giá trị lý thuyết, nhưng trong thực tế cần được thực hiện một cách thận trọng để tránh va chạm vào ranh giới quản lý. Chỉ khi có sự thúc đẩy chung từ chính sách, công nghệ và thực tiễn, xử lý tư pháp tiền ảo mới có thể dần trở nên trưởng thành.