Cuộc cạnh tranh chiến lược đang định hình lại chính trị toàn cầu

Cạnh tranh giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đã phát triển thành một trong những động lực xác định của địa chính trị thế kỷ 21. Những gì từng chủ yếu xoay quanh thương mại giờ đây đã mở rộng thành một cuộc đối đầu phức tạp liên quan đến công nghệ, ảnh hưởng quân sự và các giá trị tư tưởng. Cuộc cạnh tranh đa diện này—thường được gọi là cuộc Chiến tranh Lạnh mới—có những tác động sâu rộng đến sự ổn định toàn cầu, các hệ thống kinh tế và trật tự quốc tế.
Ma sát kinh tế: Vượt ra ngoài cuộc chiến thương mại
Cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung được khởi xướng dưới chính quyền Trump đã đánh dấu một bước ngoặt. Thuế quan và các biện pháp trừng phạt đã trở thành công cụ của sự cưỡng chế kinh tế, nhưng sự va chạm tiềm ẩn còn sâu sắc hơn. Mô hình kinh tế do nhà nước dẫn dắt của Trung Quốc, tranh chấp về quyền sở hữu trí tuệ và sự tiến bộ công nghệ nhanh chóng của họ—đặc biệt trong các lĩnh vực như AI, chất bán dẫn và 5G—tiếp tục khiến Washington lo lắng. Để đáp lại, Mỹ đã tìm cách tách rời các ngành quan trọng và đưa chuỗi cung ứng trở lại trong nước, đặc biệt là trong sản xuất vi mạch và công nghệ xanh.
Công nghệ và An ninh Quốc gia
Công nghệ đã trở thành một chiến trường hàng đầu. Việc Mỹ đưa các công ty như Huawei và TikTok vào danh sách đen làm nổi bật những lo ngại về an ninh dữ liệu và gián điệp. Washington cũng đang hạn chế quyền truy cập của Trung Quốc vào các công cụ sản xuất bán dẫn tiên tiến, trong khi Bắc Kinh thúc đẩy tự lực về công nghệ dưới các sáng kiến như "Made in China 2025." Cuộc chiến công nghệ không chỉ liên quan đến việc thống trị các ngành công nghiệp tương lai mà còn về việc bảo vệ an ninh quốc gia.
Đài Loan: Điểm Nóng
Đài Loan vẫn là vấn đề dễ biến động nhất. Hoa Kỳ duy trì sự mơ hồ chiến lược, hỗ trợ quốc phòng cho Đài Loan trong khi chính thức công nhận chính sách "Một Trung Quốc". Bắc Kinh coi bất kỳ sự hỗ trợ nào cho quyền tự trị của Đài Bắc là một thách thức trực tiếp đối với chủ quyền của mình. Các cuộc tập trận quân sự của Trung Quốc gần hòn đảo, cùng với việc Hoa Kỳ bán vũ khí cho Đài Bắc, làm tăng nguy cơ tính toán sai lầm và leo thang.
Tư thế quân sự và các liên minh
Cả hai cường quốc đang mở rộng sự hiện diện quân sự của mình, đặc biệt là ở Ấn Độ - Thái Bình Dương. Sự mở rộng hải quân và xây dựng đảo của Trung Quốc ở Biển Đông bị đối phó bởi các hoạt động tự do hàng hải của Mỹ và các liên minh được củng cố với các quốc gia như Nhật Bản, Úc và Philippines. Hiệp định AUKUS gần đây và sự phục hồi của Quad phản ánh một chiến lược rộng lớn hơn của Mỹ nhằm kiềm chế ảnh hưởng của Trung Quốc.
Sự chia rẽ tư tưởng
Khoảng cách tư tưởng giữa nền dân chủ tự do và chủ nghĩa tư bản độc tài tạo thêm một lớp cạnh tranh trong cuộc đối đầu này. Hoa Kỳ định hình cuộc cạnh tranh như một sự bảo vệ trật tự quốc tế dựa trên quy tắc, trong khi Trung Quốc cáo buộc phương Tây đạo đức giả và can thiệp vào công việc nội bộ của mình. Cuộc đối đầu tư tưởng này ảnh hưởng đến các quốc gia đang phát triển bị mắc kẹt trong cuộc xung đột, đặc biệt là ở châu Phi, Mỹ Latinh và Đông Nam Á. #BTC# #ETH# #News#