Mười năm trước khi mới bước vào thị trường tiền mã hóa, tôi đã từng kiếm được 50% trong một đêm, cũng từng cháy tài khoản trong vòng một giờ. Năm 2014, cơn bão lớn đó khiến Bitcoin giảm một nửa, tôi chứng kiến tài sản trong tay bị thu hẹp 60%. Cảm giác đó thật sự khắc sâu trong tâm trí, đến nay nghĩ lại vẫn còn chút đau đớn.

Thời gian trôi nhanh, thoáng chốc đã qua mười năm. Số dư tài khoản đã vượt qua tám chữ số. Nhưng điều tôi muốn chia sẻ nhất không phải là tôi đã kiếm được bao nhiêu tiền, mà là làm thế nào tôi còn sống đến ngày hôm nay.

Thị trường tiền mã hóa nói chung chính là chiến trường của việc biến đổi nhận thức thành lợi nhuận. Trong thị trường này, 90% người mới trong năm đầu tiên đều thua lỗ, có người còn bị cháy tài khoản luôn. Tôi đã gặp quá nhiều người như vậy. Khoảng cách giữa nhà đầu tư bình thường và người thực sự kiếm tiền không nằm ở kênh thông tin, mà ở hai chữ—kỷ luật.

**Nói về sự thật của thị trường tiền mã hóa trước đã**

Logic cốt lõi của thị trường này thực ra chính là "đầu cơ giá trị cộng với chu kỳ chơi trò chơi". Các đồng coin có triển vọng thực sự đều dựa trên tiến bộ công nghệ và sự đồng thuận của hệ sinh thái, nhưng giá cả sẽ bị các chu kỳ bò gấu phóng đại điên cuồng. Phần lớn mọi người đều lạc lối trong những biến động phóng đại đó.

Tôi tổng kết ra vài cái bẫy dễ mắc nhất của người bình thường:

**Bẫy thứ nhất: Theo đuổi đám đông mù quáng**
Nhìn trên Douyin, Xiaohongshu, các nhà sáng tạo nội dung hô hào là mua theo, không hiểu rõ dự án là gì, chỉ nghe nói có thể tăng giá là bỏ tiền vào. Cách "sao chép" này là con đường nhanh nhất để thua lỗ. Tôi đã thấy có người bị lừa bởi lời hứa "hoa hồng giới thiệu" và "lợi nhuận gấp trăm lần" để mua coin ảo, cuối cùng là mất sạch vốn.

**Bẫy thứ hai: Giao dịch đòn bẩy cao**
Mở hợp đồng 10 lần, 20 lần, tự cho là chắc thắng. Kết quả chỉ cần có một đợt điều chỉnh là cháy tài khoản. Đòn bẩy giống như con dao hai lưỡi—tăng 10% thì lời 20%, nhưng giảm 10% thì bằng không. Rất nhiều người không kiểm soát nổi.

**Bẫy thứ ba: Tin vào việc giàu có trong một đêm**
Trong thị trường tiền mã hóa, ngày nào cũng có những đồng coin "bùng nổ", nhưng 99% là bẫy. Giao dịch liên tục, theo đuổi đỉnh, bán đáy, cuối cùng chỉ là trả phí cho sàn giao dịch.

**Kỷ luật mới là lá chắn thực sự**

Tôi còn sống đến ngày hôm nay không phải vì tôi thông minh hơn người khác, mà vì tôi đã học được cách tự kỷ luật từ rất sớm. Trong mười năm qua, tôi dần nhận ra rằng: nhận thức quyết định giới hạn, kỷ luật quyết định sinh tử.

Logic kiếm tiền thực sự rất đơn giản—chọn dự án có nền tảng vững chắc, đầu tư định kỳ hoặc phân bổ đều đặn, khi thị trường giảm giá thì mua vào, khi thị trường tăng thì dần dần giảm bớt vị thế. Chỉ vậy thôi. Không cần phải xem bảng giá hàng ngày, không cần theo đuổi xu hướng, thậm chí không cần giao dịch quá nhiều.

Ngược lại, những người ngày nào cũng theo dõi xu hướng, giao dịch liên tục, dùng đòn bẩy tối đa, thường là người chết nhanh nhất. Thị trường biến động lớn như vậy, tâm lý không vững vàng, dù có nhiều vốn đến đâu cũng không thể cứu nổi bạn.