Son zamanlarda Bitcoin bir kez daha rekor seviyeye ulaşarak 73.000 dolara ulaştı ve yarıya inmek üzereyken bir kez daha kamuoyunun dikkatini çekti. Bu donanım yoğunluklu iş kanıtı mimarisi güvenlidir ancak ölçeklenebilir değildir. Ağ, saniyede yalnızca az sayıda işlemi gerçekleştirebilir, dolayısıyla günlük eşler arası işlemler için verimli değildir. Ancak işler değişiyor ve yeni bir tokenden değil, tamamen yeni bir boyuttan bahsediyoruz: Bitcoin Layer 2 (L2).
L2, ana zinciri kaplayan ve bir dizi işlemi işleyebilen, ana zincirin en önemli görevlerini dışarı taşıyarak genel verimi artıran bir ağdır.
1. Bitcoin'in neden L2'ye ihtiyacı var?
Ölçeklenebilirlik üçlemesine göre hiçbir ağ aynı anda güvenli, merkezi olmayan ve hızlı olamaz. Enerji yoğun PoW Bitcoin, şüphesiz tüm blok zincirlerin en güvenlisidir. 75.000'den fazla çekirdek düğüm, onu son derece merkezi olmayan hale getiriyor. Bu bir takas mı? Saniyede 3-4'ten fazla işlem gerçekleştiremez.
Bitcoin bu şekilde tasarlandı ve 15 yıl önce yaratıldığında bu rakamlar yeterli görünüyordu. Satoshi Nakamoto, ağ gecikmesini, yayılma süresini ve hesaplama verimliliğini dengelemenin bir örneği olarak her 10 dakikada bir blok oluşturulmasını önerdi. SegWit yükseltmesi blok boyutunu genişletse de yine de yeterli değildi. Örneğin Ethereum'un blok oluşturma süresi yaklaşık 20 saniyedir.
Bitcoin'in liderliğine rağmen, Bitcoin ağındaki ortalama işlem ücreti şu anda Ethereum'un 10,51 katının iki katı olan 4,96 $ olmasına rağmen, insanlar aslında Bitcoin'i günlük transferler için Ethereum veya Uniswap kadar kullanmıyor. Sonuç olarak, Bitcoin'deki büyük miktardaki paranın büyük kısmı kullanılmamış ve atıl durumda kalıyor. Ek olarak, Bitcoin'de Ordinals ve BRC-20 gibi NFT'lerin yükselişi, birinci katman ağ üzerindeki baskıyı daha da artırdı ve daha fazla sıkışıklığa ve ücretlerin artmasına yol açtı.
Bitcoin'in mevcut pazar payı %50 civarında olsa da bu rakam uzun vadede istikrarlı bir şekilde azaldı. Ve aradaki farkın daha da açılması muhtemel. Ethereum hızla tam veri paylaşımına doğru ilerliyor (ki bu makalede açıkladığımız gibi bu gerçek bir oyun değiştirici olabilir) ve Bitcoin geride kalmayı göze alamaz. Dış rekabet artıyor ve daha iyi ölçeklenebilirlik çözümleri talep ediliyor.
2. L2 çözümlerini anlayın
L2 çözümleri, ana zincirin dışındaki işlemleri kolaylaştırmak için temeldeki ağın üzerine veya yanında inşa edilen teknolojilerdir. L2'yi uygulamanın en popüler iki yöntemi durum kanalları ve yan zincirlerdir; diğer yöntemler arasında birleştirilmiş madencilik zincirleri ve hisse kanıtı zincirleri bulunur.
Durum kanalı
Durum kanalları, zincir içi uzlaşma ve zincir dışı süreçleri birleştiren ödeme kanalları oluşturan akıllı sözleşmeler tarafından yönetilen protokollerdir.
Yan zincir
Yan zincirler, kullanıcıların genellikle önceden var olan Bitcoin'i (sarma parası olarak) katılmaya gönderdikleri alternatif blok zincirleridir. Yan zincirlerde kullanıcılar diledikleri gibi işlem gerçekleştirebilmektedirler. Yan zincirden ana zincire geri transferler "tahmin et ve çürüt" yoluyla gerçekleştirilir (yani işlemler zaman içinde ileri sürülür ve kademeli olarak onaylanır), yan zincir ile Bitcoin piyasa fiyatı arasında 1:1 oranı sağlanır.
3. En iyi Bitcoin L2 çözümlerini değerlendirin
1) Lightning Network (kısaca LN)
Lightning Network (LN), neredeyse sıfır ücretle hızlı Bitcoin transferlerine olanak tanır. Çoklu imza işlemlerini ve zaman kilitlerini kullanarak gönderen ve alıcı arasında bir ödeme kanalı kurarak çalışır. Ödeme kanalları temel olarak fonların belirli bir grup birey arasındaki zincir dışı işlemler için tutulduğu kasalardır.
LN'deki işlemler, hedeflerine ulaşmak için düğümler arasındaki kanallar üzerinden "atlar". Bunu başarmak için Tor rölelerine benzer bir soğan yönlendirmesi kullanır. Bu nedenle LN yüksek derecede anonimlik sağlar.
Geçmiş geçmişi
Önemli bir nokta şu: LN, Bitcoin topluluğu içinde uzun süredir destek görüyor. Satoshi Nakamoto, yüksek frekanslı ticaret için kanalları kullanma fikrini aktardı; daha sonra Mike Hearn bu fikri daha da geliştirdi. 2016 yılında teknik inceleme yayınlandı ve Scaling Bitcoin Milan konferansında düzinelerce geliştirici LN'nin yönü konusunda fikir birliğine vardı. 2017 yılında Segwit, LN'nin piyasaya sürülmesinden önceki son kilometre taşı olarak hayata geçirildi.
Yıldırım Ağı Sınırlamaları
Teorik olarak LN saniyede milyonlarca işlemi gerçekleştirebilir ancak LN'nin benimsenmesi henüz bu seviyeye ulaşmadı. LN'nin toplam kilitli değeri aşağıdaki gibidir:
LN'de neredeyse sıfır ücret olduğundan, düğümlerin çalışmaya devam etmek için pek bir teşviki yoktur. Düğümler çevrimdışı olabilir, kanallar tek taraflı kapatılabilir, güvenlik riskleri vardır ve büyük işlemler pratik değildir. Ek olarak, Bitcoin fiyatlarındaki oynaklık, çoğu insanın BTC'lerini LN kanallarında çok uzun süre tutmadığı, bunun yerine ileri geri hareket ettirdiği anlamına gelir (her kanalın oluşturulması ayrı bir zincir içi işlem gerektirir).
Genel olarak Lightning Network, özellikle tasarım ve operasyonel zorluklar nedeniyle Bitcoin ölçeklenebilirliği için nihai çözüm olarak ortaya çıkmadı. Hatta çoğu kişi bunun modası geçmiş bir çözüm olduğunu düşünüyor. Varsayılan olarak akıllı sözleşmeleri yoktur (RGB projesi, Bitcoin'de LN aracılığıyla akıllı sözleşmeler sunmaya kararlıdır). Bununla birlikte, tartışmasız şu anda mevcut olan en iyi Bitcoin ikinci katman çözümüdür veya en azından en yaygın kullanılanıdır.
2）Sıvı Ağ
Liquid Network, 260 milyon dolarlık TVL ile en büyük L2 Bitcoin yan zinciridir. 2018 yılında Blockstream tarafından başlatıldı. Blok oluşturma 1-2 dakika sürer; hız, yüksek konsantrasyonun pahasına gelir. Aslında bu yan zincir, başta ticaret platformları ve piyasa yapıcılar gibi işletmeler olmak üzere çeşitli güvenilir taraflar için bir Bitcoin ödeme mekanizması sağlar. Para birimi olarak L-BTC adı verilen Bitcoin kapsüllü bir parayı kullanıyor ve özel bir zincir olarak çalışıyor. Liquid ağı özünde her Bitcoin için bir L-BTC içeren bir köprüye benzer.
Liquid Network'ün Sınırlamaları
Liquid Network aslında ölçeklenebilirlik üçlemini çözmüyor çünkü yeterince merkezi değil. TVL'deki 3.836 Bitcoin'in %99,5'i veya 3.817 Bitcoin tek bir adreste depolanıyor, bc 1 …ff 4 ve 4. Bu seviyedeki merkezileşme, federasyon olarak tasarlanmasından kaynaklanmaktadır. Liquid'e yönelik dürüst bir eleştiri, yalnızca yaklaşık 60 üyeye sahip olması nedeniyle kripto para birimlerinin amacını bir şekilde boşa çıkarmasıdır.
Genel olarak, Liquid ağı perakende yatırımcılar için pek uygun değildir ve karşı taraflardan yüksek düzeyde güven gerektirir. Bununla birlikte Liquid, zinciri içindeki çeşitli varlıkların herhangi bir zamanda takasına (yani AQUA cüzdanı aracılığıyla) veya tokenizasyonuna izin vererek günlük kullanıcıları çekmeyi umuyor.
3）Anaç（RSK）
Rootstock, TVL'de 2.721 Bitcoin içeren başka bir Bitcoin yan zinciridir. RSK'ye gönderilen her Bitcoin için RSK, 1:1 sabitini koruyan RBTC adı verilen bir Token yayınlar. Liquid ile temel fark RSK'nın akıllı sözleşmelere odaklanmasıdır. Blockchain'in EVM uyumlu olması, ortak DeFi uygulamalarını (ör. borç alma, stake etme) barındırabileceği anlamına gelir. Güncellenen teknik incelemesine göre 30 saniyede yeni bloklar oluşturulabilen Rootstock, ekosistemini büyütmek için kullanıcılara, geliştiricilere ve madencilere odaklanan kapsamlı bir yaklaşım benimsedi. Güçlü yönlerinden biri, kullanıcı dostu tasarımın yanı sıra düzinelerce cüzdan/dApp desteğinin RBTC-BTC takaslarını kolaylaştırmasıdır. Geliştiricilere 2,5 milyon dolar hibe sağlanıyor. RSK kendisini mevcut Bitcoin madencileri için düşük meyve olarak konumlandırıyor. Özellikle madenciler, birleştirilmiş madencilik adı verilen bir süreçte yüksek ödüller kazanmak için aynı altyapıdan yararlanabilirler. Uniswap, 2023'te RSK'yı kapsayacak şekilde genişledi.
Anaç Sınırlamaları
Yaklaşık on yıl önceki lansmanından bu yana, rootnet henüz kitleleri fethetmedi (en popüler ikinci kademe çözümlerden biri olmasına rağmen). Kamuoyunun kabulü bir yana, Ethereum akıllı sözleşmelerinin bu karışıma dahil edilmesinin, RBTC sahiplerini bilgisayar korsanlarına karşı yalnızca BTC tutmaktan daha savunmasız hale getirdiği iddia edilebilir. Kök ağa dağıtılan projeler, akıllı sözleşmelerinin herhangi bir üçüncü taraf tarafından denetlenebilir güvenlik açığı içermediğinden emin olmalıdır. Bunun ötesinde, verilere kolayca erişilemediği için ağın merkezden dağıtılmasının boyutu bilinmiyor. Rootnet'in bir federasyon olarak kurulduğunu unutmayalım. Bu nedenle güvenliği sağlamak için merkezi bir emanet otoritesine güvenir.
4）Yığın Ağı（STX）
Stacks, 155 milyon dolarlık TVL'ye sahip bir Bitcoin ikinci katman yan zinciridir. Transfer Kanıtı (PoX) fikir birliği mekanizmasını benimser ve para birimi olarak yerel STXToken'ı kullanır. PoX mekanizmasını aktive etmek için stake etme şarttır. STX sahipleri tokenlarını stake eder ve BTC ile ödüller kazanır. Stacks, RSK'ya benzer şekilde akıllı sözleşme desteği sağlar ancak programlama dili olarak Clarity'yi kullanır. Güçlü yönlerinden biri, düzinelerce uygulama ve araç ile aktif bir geliştirici topluluğunu içeren oldukça eksiksiz bir ekosistemdir. Ayrıca STX, dünyadaki en değerli 25 kripto para birimi arasında yer alıyor.
Staking PoX'u nasıl destekler?
Transfer Kanıtı (PoX) mekanizmasının etkinleştirilmesi ağ kararlılığına dayanır. Madenciler, ödül döngüsünü başlatmak için "hazırlık aşaması" sırasında PoX bağlantı bloklarını onaylar. Çapa bloğunun seçimi PoX ödül setini belirler, ancak madencilerin ondan inen blokları kazmak için onu zincir durumunda bulundurmaları gerekir. PoX bağlantı bloğu kaybolursa, SIP-007'de özetlenen kurtarma prosedürleri, madencilerin PoB (Yanık Kanıtı) aracılığıyla bir zinciri "atlamak" için madencilik yapmasını içerir. Sistem tasarımı, staking'i teşvik ederek bu sorunu çözüyor ve böylece madencilerin eksik bir bloğun gerçekten mevcut olup olmadığını veya kendilerine iletilmediğini belirlemelerine yardımcı oluyor.
Yığınların Sınırlamaları
Madenciler, ağırlıklı kriptografik seçimleri kullanarak kriptografik sıralama yoluyla blok eklemek için rekabet eder. Sıralama, fikir birliği için çok önemli olan katılımcıları seçmek için kriptografiyi kullanan merkezi olmayan bir yöntemdir.
Mevcut modelde, blok oluşturma hızı Bitcoin'in hızına bağlı olduğundan, yavaş Bitcoin blokları ve Stacks çatalları zincir içi uygulamaları bozabilir ve işlem onayında 10-30 dakikaya kadar gecikmelere neden olabilir. Mikrobloklar işlem sürelerini hızlandıramaz çünkü bir sonraki siparişe kadar onaylarda belirsizlik olur ve bu da işlemlerin yetim kalmasına neden olur. Ek olarak, Stacks çatalının Bitcoin çatalıyla hiçbir ilgisi yoktur, bu da ucuz bir yeniden düzenlemeye olanak tanır ve zayıf bağlantılı madenciler, diğerlerinin blok gönderimlerini hariç tutarak sıralama sonuçlarını manipüle eder. Neyse ki Stacks bu sorunların farkında ve bunları Nakamoto yükseltmesinde ve ilgili SIP'de ele alıyor.
Nakamoto neler sunuyor?
Nakamoto tarafından önerilen büyük değişiklik, blok oluşturmayı kriptografik sıralamadan ayırmak ve böylece işlem onay süresini saniyelere düşürmektir. Yığınlar artık bir işlem onaylandıktan sonra bağımsız olarak çatallanmayacak, bu da işlemin geri alınmasının sağlanmasının bir Bitcoin işleminin geri alınması kadar zor olmasını sağlayacak. Ek olarak, sıralama algoritmasında yapılan değişiklikler, Bitcoin madencilerinin Stacks madencileri olarak avantaj elde etmesini engelliyor. Bu değişiklikler arasında, Stacks'in terim değişikliklerinin Bitcoin blok varışlarından ayrılması, bireysel stakerların her Nakamoto Stacks bloğunun doğrulanması ve imzalanması konusunda işbirliği yapmasını gerektirmesi ve blok gönderimlerini incelenmek üzere cezalandırmak için bir Bitcoin MEV çözümünün benimsenmesi yer alıyor.
Genel olarak Nakamoto yükseltmesiyle Stacks L2, işlem veriminde artış ve %100 işlem kesinliği elde etmeyi umuyor. Bu, Stacks'ı mümkün olan en gelişmiş L2 çözümüne yükseltebilecek umut verici bir gelişmedir.
4. Bitcoin L2 çözümlerinin karşılaştırılması
Stacks, Lightning Network, Liquid ve RSK, L2'de toplu olarak "Dört Büyük" olarak anılır. Onlar oyunda en uzun süredir varlar ve bu nedenle en geniş kabule sahipler. Daha yeni L2'ler arasında Babylon, MintLayer, Ark, Botanix ve RGB bulunmaktadır. Özellikle RGB, Lightning Network'ün akıllı sözleşmeleri desteklemesini sağlamak için çalışıyor.
5. Bitcoin L2'nin Sınırlamaları
Çoğu Bitcoin katman 2 çözümü, özellikle Polygon, ZKSync vb. gibi diğer L2 çözümleriyle karşılaştırıldığında hala geliştirmenin ilk aşamalarındadır. Pek çok yan kanal yeterince merkezi değildir, ancak ortaklaşa geliştirilir ve merkezi bir emanete dayanır.
Mevcut hiçbir Bitcoin L2 çözümü aslında benzer bir üçlemi çözemez. Her zaman bir takas vardır.
Lightning Network açıktır ve yeni Tokenlar sunmamaktadır ancak küresel bir sanal makineden yoksundur. Liquid yeni tokenlar sunmuyor ve küresel bir sanal makineye sahip ancak federe bir kuruluş. Stacks hem açıktır hem de küresel sanal makineleri destekler, ancak yeni Tokenlar sunar.
Bitcoin L2 gelişiminin karmaşık ortamında titiz testler ve kapsamlı kod incelemesi çok önemlidir. Dağıtılmış defter kurallarını inceleyen, güvenlik açıkları hakkında derinlemesine araştırmalar yürüten ve mimariyi ve bilinen tehditleri analiz eden Hacken'in L1/L2 denetim ekibi aracılığıyla sektör lideri uzmanlığa sahip olursunuz. Bitcoin katman 2 çözümünüzü Hacken'in blockchain protokol denetimiyle koruyun.
Ayrıca mevcut teknolojinin benimsenmesinde eksiklikler var. Bitcoin L2 çözümleri Bitcoin işlemlerinin yalnızca küçük bir kısmını işliyor ancak analistler bu payın gelecekte %25'e çıkabileceğine inanıyor.
6. Sonuç
Sonuç olarak, Bitcoin L2 çözümleri, Bitcoin ağının potansiyelini ortaya çıkarmak için kritik öneme sahiptir. Bitcoin'deki büyük miktardaki para verimsiz bir şekilde ve esas olarak bir değer deposu olarak kullanılıyor. Kaderinde yer alan güvenilmez bir finansal sistem haline gelmek için, ana ağın üzerine veya yanında inşa edilen teknolojiden yararlanmalıdır.
Bu şekilde, ilk katman son derece yüksek güvenliğini ve merkezi olmayan yapısını koruyabilirken, Bitcoin L2 çözümü daha geniş bir yelpazedeki Bitcoin yerel işlemleri ve Web3 uygulamaları için hızlı ve ölçeklenebilir Bitcoin işlemleri ve akıllı sözleşmeler sağlayabilir.
Şu anda zincir dışı Lightning Network, en popüler ve merkezi olmayan L2 çözümüdür; hızlı ve ucuzdur ancak basit işlemlerle sınırlıdır. Yan zincir çözümleri akıllı sözleşme desteği açısından daha fazla işlevsellik sunar ancak daha az merkezi değildir. Özellikle Stacks (STX), nihai Bitcoin L2 çözümü olma potansiyeline sahiptir.
View Original
This page may contain third-party content, which is provided for information purposes only (not representations/warranties) and should not be considered as an endorsement of its views by Gate, nor as financial or professional advice. See Disclaimer for details.
Bitcoin Katman 2'nin Yorumlanması: 2024'te dikkate değer önemli projelerin stokunun alınması
Orijinal yazar: Malanii Oleh
Orijinal çeviri: Yerel Blockchain
Son zamanlarda Bitcoin bir kez daha rekor seviyeye ulaşarak 73.000 dolara ulaştı ve yarıya inmek üzereyken bir kez daha kamuoyunun dikkatini çekti. Bu donanım yoğunluklu iş kanıtı mimarisi güvenlidir ancak ölçeklenebilir değildir. Ağ, saniyede yalnızca az sayıda işlemi gerçekleştirebilir, dolayısıyla günlük eşler arası işlemler için verimli değildir. Ancak işler değişiyor ve yeni bir tokenden değil, tamamen yeni bir boyuttan bahsediyoruz: Bitcoin Layer 2 (L2).
L2, ana zinciri kaplayan ve bir dizi işlemi işleyebilen, ana zincirin en önemli görevlerini dışarı taşıyarak genel verimi artıran bir ağdır.
1. Bitcoin'in neden L2'ye ihtiyacı var?
Ölçeklenebilirlik üçlemesine göre hiçbir ağ aynı anda güvenli, merkezi olmayan ve hızlı olamaz. Enerji yoğun PoW Bitcoin, şüphesiz tüm blok zincirlerin en güvenlisidir. 75.000'den fazla çekirdek düğüm, onu son derece merkezi olmayan hale getiriyor. Bu bir takas mı? Saniyede 3-4'ten fazla işlem gerçekleştiremez.
Bitcoin bu şekilde tasarlandı ve 15 yıl önce yaratıldığında bu rakamlar yeterli görünüyordu. Satoshi Nakamoto, ağ gecikmesini, yayılma süresini ve hesaplama verimliliğini dengelemenin bir örneği olarak her 10 dakikada bir blok oluşturulmasını önerdi. SegWit yükseltmesi blok boyutunu genişletse de yine de yeterli değildi. Örneğin Ethereum'un blok oluşturma süresi yaklaşık 20 saniyedir.
Bitcoin'in liderliğine rağmen, Bitcoin ağındaki ortalama işlem ücreti şu anda Ethereum'un 10,51 katının iki katı olan 4,96 $ olmasına rağmen, insanlar aslında Bitcoin'i günlük transferler için Ethereum veya Uniswap kadar kullanmıyor. Sonuç olarak, Bitcoin'deki büyük miktardaki paranın büyük kısmı kullanılmamış ve atıl durumda kalıyor. Ek olarak, Bitcoin'de Ordinals ve BRC-20 gibi NFT'lerin yükselişi, birinci katman ağ üzerindeki baskıyı daha da artırdı ve daha fazla sıkışıklığa ve ücretlerin artmasına yol açtı.
Bitcoin'in mevcut pazar payı %50 civarında olsa da bu rakam uzun vadede istikrarlı bir şekilde azaldı. Ve aradaki farkın daha da açılması muhtemel. Ethereum hızla tam veri paylaşımına doğru ilerliyor (ki bu makalede açıkladığımız gibi bu gerçek bir oyun değiştirici olabilir) ve Bitcoin geride kalmayı göze alamaz. Dış rekabet artıyor ve daha iyi ölçeklenebilirlik çözümleri talep ediliyor.
2. L2 çözümlerini anlayın
L2 çözümleri, ana zincirin dışındaki işlemleri kolaylaştırmak için temeldeki ağın üzerine veya yanında inşa edilen teknolojilerdir. L2'yi uygulamanın en popüler iki yöntemi durum kanalları ve yan zincirlerdir; diğer yöntemler arasında birleştirilmiş madencilik zincirleri ve hisse kanıtı zincirleri bulunur.
Durum kanalı
Durum kanalları, zincir içi uzlaşma ve zincir dışı süreçleri birleştiren ödeme kanalları oluşturan akıllı sözleşmeler tarafından yönetilen protokollerdir.
Yan zincir
Yan zincirler, kullanıcıların genellikle önceden var olan Bitcoin'i (sarma parası olarak) katılmaya gönderdikleri alternatif blok zincirleridir. Yan zincirlerde kullanıcılar diledikleri gibi işlem gerçekleştirebilmektedirler. Yan zincirden ana zincire geri transferler "tahmin et ve çürüt" yoluyla gerçekleştirilir (yani işlemler zaman içinde ileri sürülür ve kademeli olarak onaylanır), yan zincir ile Bitcoin piyasa fiyatı arasında 1:1 oranı sağlanır.
3. En iyi Bitcoin L2 çözümlerini değerlendirin
1) Lightning Network (kısaca LN)
Lightning Network (LN), neredeyse sıfır ücretle hızlı Bitcoin transferlerine olanak tanır. Çoklu imza işlemlerini ve zaman kilitlerini kullanarak gönderen ve alıcı arasında bir ödeme kanalı kurarak çalışır. Ödeme kanalları temel olarak fonların belirli bir grup birey arasındaki zincir dışı işlemler için tutulduğu kasalardır.
LN'deki işlemler, hedeflerine ulaşmak için düğümler arasındaki kanallar üzerinden "atlar". Bunu başarmak için Tor rölelerine benzer bir soğan yönlendirmesi kullanır. Bu nedenle LN yüksek derecede anonimlik sağlar.
Geçmiş geçmişi
Önemli bir nokta şu: LN, Bitcoin topluluğu içinde uzun süredir destek görüyor. Satoshi Nakamoto, yüksek frekanslı ticaret için kanalları kullanma fikrini aktardı; daha sonra Mike Hearn bu fikri daha da geliştirdi. 2016 yılında teknik inceleme yayınlandı ve Scaling Bitcoin Milan konferansında düzinelerce geliştirici LN'nin yönü konusunda fikir birliğine vardı. 2017 yılında Segwit, LN'nin piyasaya sürülmesinden önceki son kilometre taşı olarak hayata geçirildi.
Yıldırım Ağı Sınırlamaları
Teorik olarak LN saniyede milyonlarca işlemi gerçekleştirebilir ancak LN'nin benimsenmesi henüz bu seviyeye ulaşmadı. LN'nin toplam kilitli değeri aşağıdaki gibidir:
LN'de neredeyse sıfır ücret olduğundan, düğümlerin çalışmaya devam etmek için pek bir teşviki yoktur. Düğümler çevrimdışı olabilir, kanallar tek taraflı kapatılabilir, güvenlik riskleri vardır ve büyük işlemler pratik değildir. Ek olarak, Bitcoin fiyatlarındaki oynaklık, çoğu insanın BTC'lerini LN kanallarında çok uzun süre tutmadığı, bunun yerine ileri geri hareket ettirdiği anlamına gelir (her kanalın oluşturulması ayrı bir zincir içi işlem gerektirir).
Genel olarak Lightning Network, özellikle tasarım ve operasyonel zorluklar nedeniyle Bitcoin ölçeklenebilirliği için nihai çözüm olarak ortaya çıkmadı. Hatta çoğu kişi bunun modası geçmiş bir çözüm olduğunu düşünüyor. Varsayılan olarak akıllı sözleşmeleri yoktur (RGB projesi, Bitcoin'de LN aracılığıyla akıllı sözleşmeler sunmaya kararlıdır). Bununla birlikte, tartışmasız şu anda mevcut olan en iyi Bitcoin ikinci katman çözümüdür veya en azından en yaygın kullanılanıdır.
2）Sıvı Ağ
Liquid Network, 260 milyon dolarlık TVL ile en büyük L2 Bitcoin yan zinciridir. 2018 yılında Blockstream tarafından başlatıldı. Blok oluşturma 1-2 dakika sürer; hız, yüksek konsantrasyonun pahasına gelir. Aslında bu yan zincir, başta ticaret platformları ve piyasa yapıcılar gibi işletmeler olmak üzere çeşitli güvenilir taraflar için bir Bitcoin ödeme mekanizması sağlar. Para birimi olarak L-BTC adı verilen Bitcoin kapsüllü bir parayı kullanıyor ve özel bir zincir olarak çalışıyor. Liquid ağı özünde her Bitcoin için bir L-BTC içeren bir köprüye benzer.
Liquid Network'ün Sınırlamaları
Liquid Network aslında ölçeklenebilirlik üçlemini çözmüyor çünkü yeterince merkezi değil. TVL'deki 3.836 Bitcoin'in %99,5'i veya 3.817 Bitcoin tek bir adreste depolanıyor, bc 1 …ff 4 ve 4. Bu seviyedeki merkezileşme, federasyon olarak tasarlanmasından kaynaklanmaktadır. Liquid'e yönelik dürüst bir eleştiri, yalnızca yaklaşık 60 üyeye sahip olması nedeniyle kripto para birimlerinin amacını bir şekilde boşa çıkarmasıdır.
Genel olarak, Liquid ağı perakende yatırımcılar için pek uygun değildir ve karşı taraflardan yüksek düzeyde güven gerektirir. Bununla birlikte Liquid, zinciri içindeki çeşitli varlıkların herhangi bir zamanda takasına (yani AQUA cüzdanı aracılığıyla) veya tokenizasyonuna izin vererek günlük kullanıcıları çekmeyi umuyor.
3）Anaç（RSK）
Rootstock, TVL'de 2.721 Bitcoin içeren başka bir Bitcoin yan zinciridir. RSK'ye gönderilen her Bitcoin için RSK, 1:1 sabitini koruyan RBTC adı verilen bir Token yayınlar. Liquid ile temel fark RSK'nın akıllı sözleşmelere odaklanmasıdır. Blockchain'in EVM uyumlu olması, ortak DeFi uygulamalarını (ör. borç alma, stake etme) barındırabileceği anlamına gelir. Güncellenen teknik incelemesine göre 30 saniyede yeni bloklar oluşturulabilen Rootstock, ekosistemini büyütmek için kullanıcılara, geliştiricilere ve madencilere odaklanan kapsamlı bir yaklaşım benimsedi. Güçlü yönlerinden biri, kullanıcı dostu tasarımın yanı sıra düzinelerce cüzdan/dApp desteğinin RBTC-BTC takaslarını kolaylaştırmasıdır. Geliştiricilere 2,5 milyon dolar hibe sağlanıyor. RSK kendisini mevcut Bitcoin madencileri için düşük meyve olarak konumlandırıyor. Özellikle madenciler, birleştirilmiş madencilik adı verilen bir süreçte yüksek ödüller kazanmak için aynı altyapıdan yararlanabilirler. Uniswap, 2023'te RSK'yı kapsayacak şekilde genişledi.
Anaç Sınırlamaları
Yaklaşık on yıl önceki lansmanından bu yana, rootnet henüz kitleleri fethetmedi (en popüler ikinci kademe çözümlerden biri olmasına rağmen). Kamuoyunun kabulü bir yana, Ethereum akıllı sözleşmelerinin bu karışıma dahil edilmesinin, RBTC sahiplerini bilgisayar korsanlarına karşı yalnızca BTC tutmaktan daha savunmasız hale getirdiği iddia edilebilir. Kök ağa dağıtılan projeler, akıllı sözleşmelerinin herhangi bir üçüncü taraf tarafından denetlenebilir güvenlik açığı içermediğinden emin olmalıdır. Bunun ötesinde, verilere kolayca erişilemediği için ağın merkezden dağıtılmasının boyutu bilinmiyor. Rootnet'in bir federasyon olarak kurulduğunu unutmayalım. Bu nedenle güvenliği sağlamak için merkezi bir emanet otoritesine güvenir.
4）Yığın Ağı（STX）
Stacks, 155 milyon dolarlık TVL'ye sahip bir Bitcoin ikinci katman yan zinciridir. Transfer Kanıtı (PoX) fikir birliği mekanizmasını benimser ve para birimi olarak yerel STXToken'ı kullanır. PoX mekanizmasını aktive etmek için stake etme şarttır. STX sahipleri tokenlarını stake eder ve BTC ile ödüller kazanır. Stacks, RSK'ya benzer şekilde akıllı sözleşme desteği sağlar ancak programlama dili olarak Clarity'yi kullanır. Güçlü yönlerinden biri, düzinelerce uygulama ve araç ile aktif bir geliştirici topluluğunu içeren oldukça eksiksiz bir ekosistemdir. Ayrıca STX, dünyadaki en değerli 25 kripto para birimi arasında yer alıyor.
Staking PoX'u nasıl destekler?
Transfer Kanıtı (PoX) mekanizmasının etkinleştirilmesi ağ kararlılığına dayanır. Madenciler, ödül döngüsünü başlatmak için "hazırlık aşaması" sırasında PoX bağlantı bloklarını onaylar. Çapa bloğunun seçimi PoX ödül setini belirler, ancak madencilerin ondan inen blokları kazmak için onu zincir durumunda bulundurmaları gerekir. PoX bağlantı bloğu kaybolursa, SIP-007'de özetlenen kurtarma prosedürleri, madencilerin PoB (Yanık Kanıtı) aracılığıyla bir zinciri "atlamak" için madencilik yapmasını içerir. Sistem tasarımı, staking'i teşvik ederek bu sorunu çözüyor ve böylece madencilerin eksik bir bloğun gerçekten mevcut olup olmadığını veya kendilerine iletilmediğini belirlemelerine yardımcı oluyor.
Yığınların Sınırlamaları
Madenciler, ağırlıklı kriptografik seçimleri kullanarak kriptografik sıralama yoluyla blok eklemek için rekabet eder. Sıralama, fikir birliği için çok önemli olan katılımcıları seçmek için kriptografiyi kullanan merkezi olmayan bir yöntemdir.
Mevcut modelde, blok oluşturma hızı Bitcoin'in hızına bağlı olduğundan, yavaş Bitcoin blokları ve Stacks çatalları zincir içi uygulamaları bozabilir ve işlem onayında 10-30 dakikaya kadar gecikmelere neden olabilir. Mikrobloklar işlem sürelerini hızlandıramaz çünkü bir sonraki siparişe kadar onaylarda belirsizlik olur ve bu da işlemlerin yetim kalmasına neden olur. Ek olarak, Stacks çatalının Bitcoin çatalıyla hiçbir ilgisi yoktur, bu da ucuz bir yeniden düzenlemeye olanak tanır ve zayıf bağlantılı madenciler, diğerlerinin blok gönderimlerini hariç tutarak sıralama sonuçlarını manipüle eder. Neyse ki Stacks bu sorunların farkında ve bunları Nakamoto yükseltmesinde ve ilgili SIP'de ele alıyor.
Nakamoto neler sunuyor?
Nakamoto tarafından önerilen büyük değişiklik, blok oluşturmayı kriptografik sıralamadan ayırmak ve böylece işlem onay süresini saniyelere düşürmektir. Yığınlar artık bir işlem onaylandıktan sonra bağımsız olarak çatallanmayacak, bu da işlemin geri alınmasının sağlanmasının bir Bitcoin işleminin geri alınması kadar zor olmasını sağlayacak. Ek olarak, sıralama algoritmasında yapılan değişiklikler, Bitcoin madencilerinin Stacks madencileri olarak avantaj elde etmesini engelliyor. Bu değişiklikler arasında, Stacks'in terim değişikliklerinin Bitcoin blok varışlarından ayrılması, bireysel stakerların her Nakamoto Stacks bloğunun doğrulanması ve imzalanması konusunda işbirliği yapmasını gerektirmesi ve blok gönderimlerini incelenmek üzere cezalandırmak için bir Bitcoin MEV çözümünün benimsenmesi yer alıyor.
Genel olarak Nakamoto yükseltmesiyle Stacks L2, işlem veriminde artış ve %100 işlem kesinliği elde etmeyi umuyor. Bu, Stacks'ı mümkün olan en gelişmiş L2 çözümüne yükseltebilecek umut verici bir gelişmedir.
4. Bitcoin L2 çözümlerinin karşılaştırılması
Stacks, Lightning Network, Liquid ve RSK, L2'de toplu olarak "Dört Büyük" olarak anılır. Onlar oyunda en uzun süredir varlar ve bu nedenle en geniş kabule sahipler. Daha yeni L2'ler arasında Babylon, MintLayer, Ark, Botanix ve RGB bulunmaktadır. Özellikle RGB, Lightning Network'ün akıllı sözleşmeleri desteklemesini sağlamak için çalışıyor.
5. Bitcoin L2'nin Sınırlamaları
Çoğu Bitcoin katman 2 çözümü, özellikle Polygon, ZKSync vb. gibi diğer L2 çözümleriyle karşılaştırıldığında hala geliştirmenin ilk aşamalarındadır. Pek çok yan kanal yeterince merkezi değildir, ancak ortaklaşa geliştirilir ve merkezi bir emanete dayanır.
Mevcut hiçbir Bitcoin L2 çözümü aslında benzer bir üçlemi çözemez. Her zaman bir takas vardır.
Lightning Network açıktır ve yeni Tokenlar sunmamaktadır ancak küresel bir sanal makineden yoksundur. Liquid yeni tokenlar sunmuyor ve küresel bir sanal makineye sahip ancak federe bir kuruluş. Stacks hem açıktır hem de küresel sanal makineleri destekler, ancak yeni Tokenlar sunar.
Bitcoin L2 gelişiminin karmaşık ortamında titiz testler ve kapsamlı kod incelemesi çok önemlidir. Dağıtılmış defter kurallarını inceleyen, güvenlik açıkları hakkında derinlemesine araştırmalar yürüten ve mimariyi ve bilinen tehditleri analiz eden Hacken'in L1/L2 denetim ekibi aracılığıyla sektör lideri uzmanlığa sahip olursunuz. Bitcoin katman 2 çözümünüzü Hacken'in blockchain protokol denetimiyle koruyun.
Ayrıca mevcut teknolojinin benimsenmesinde eksiklikler var. Bitcoin L2 çözümleri Bitcoin işlemlerinin yalnızca küçük bir kısmını işliyor ancak analistler bu payın gelecekte %25'e çıkabileceğine inanıyor.
6. Sonuç
Sonuç olarak, Bitcoin L2 çözümleri, Bitcoin ağının potansiyelini ortaya çıkarmak için kritik öneme sahiptir. Bitcoin'deki büyük miktardaki para verimsiz bir şekilde ve esas olarak bir değer deposu olarak kullanılıyor. Kaderinde yer alan güvenilmez bir finansal sistem haline gelmek için, ana ağın üzerine veya yanında inşa edilen teknolojiden yararlanmalıdır.
Bu şekilde, ilk katman son derece yüksek güvenliğini ve merkezi olmayan yapısını koruyabilirken, Bitcoin L2 çözümü daha geniş bir yelpazedeki Bitcoin yerel işlemleri ve Web3 uygulamaları için hızlı ve ölçeklenebilir Bitcoin işlemleri ve akıllı sözleşmeler sağlayabilir.
Şu anda zincir dışı Lightning Network, en popüler ve merkezi olmayan L2 çözümüdür; hızlı ve ucuzdur ancak basit işlemlerle sınırlıdır. Yan zincir çözümleri akıllı sözleşme desteği açısından daha fazla işlevsellik sunar ancak daha az merkezi değildir. Özellikle Stacks (STX), nihai Bitcoin L2 çözümü olma potansiyeline sahiptir.